24. Festiwal Jazz Jantar / jesień 2021 / Gdańsk / Klub Żak
Jesienią tego roku, dokładnie w listopadzie minie 20 lat od pierwszej edycji Festiwalu Jazz Jantar zrealizowanej w nowej, pachnącej jeszcze farbą siedzibie Klubu Żak we Wrzeszczu. Na potrzeby Klubu adaptowano starą zajezdnię tramwajową.
24 listopada mieliśmy okazję przetestować wszystkie walory Sali Suwnicowej, których na pierwszy rzut oka nie było widać: sala bez widowni i sceny, bez własnego nagłośnienia, ze skromnym zestawem świateł scenicznych, bez kotar i horyzontu, bez rzutników. Roman Puchowski, który był wówczas kuratorem muzycznym w Żaku wspominał: „Rider zespołu przygniótł na początku. (…) Na kilka dni przed koncertem okazało się, że instalacja elektryczna ewidentnie padnie, gdy odpalimy morze świateł.” Negocjacje z agentem były napięte, w końcu poradził nam, żeby kupić dużo… foli aluminiowej. Położona na podłodze wokół ruchomych reflektorów zmultiplikuje światła. I stał się cud. 24 listopada 2001 roku, po koncercie wrocławskiej formacji Robotobibok Sala Suwnicowa od podłogi po sufit skąpana była w migotliwym, ruchomym świetlne, a na scenę wkroczyło 6 gości, w tym trębacz Nils Petter Molvær i gitarzysta Eivind Aarset. Co było dalej to już wiecie…
I dwadzieścia lat później nie może być inaczej: 24. Festiwal Jazz Jantar wyraźnie powędruje w stronę norweskich weteranów tamtejszej sceny rozciągniętej od jazzu i po daleki horyzont eksperymentu. Do Sali Suwnicowej po raz piąty wkroczy norweski trębacz Nils Petter Molvær w towarzystwie wyśmienitych muzyków (Jo Berger Myhre, Juhani Silvola, Erland Dahlen). Zagrają muzykę z nowego albumu „Stitches”. Pojawi się również wyjątkowy duet Jan Bang i Eivind Aarset. Norweski free jazzowy kwartet Cortex z kolei zaprezentuje materiał ze swojej najnowszej płyty „Legal Tender”.
Jesienną odsłonę Festiwalu Jazz Jantar wypełni bardzo bogaty program nasycony rozmaitymi odcieniami scen jazzowych nie tylko z Norwegii, ale także z Holandii, Stanów Zjednoczonych, Niemiec i oczywiście z Polski. Nie zabraknie dobrze nam znanych kierunkowskazów (All That Jazz, Avant Days, Młoda Polska, wspomniana już Scena Norweska, Polska Scena Jazzowa), jak i zaskakujących premier.
Nowojorska scena jazzowa będzie miały mocną reprezentację w postaci tak znakomitych artystów jak Vijay Iyer Trio featuring Linda May Han Oh and Tyshawn Sorey, Mary Halvorson’s Code Girl czy Chris Pitsiokos.
W Żaku od dekady mamy okazję regularnie poznawać i na własnej skórze doświadczać kolejnych muzycznych inkarnacji Vijaya Iyera. Od recitalu solo, przez duety – z saksofonistą altowym, Rudreshem Mahanthappą, pianistą Craigiem Tabornem czy legendarnym trębaczem Wadadą Leo Smithem – w trio z Stephanem Crumpem i Marcusem Gilmorem czy z sekstetem, znanym z ECMowskiej płyty Far From Over.
„Koncepcja zespołu Iyera prezentowana na płycie Uneasy oparta jest na zbiorowej improwizacji. To dość oczywista formuła dla współczesnego fortepianowego tria. Wyróżnikiem zespołu, dzięki któremu powstał album jest jednak prawdziwa zbiorowość. Nie znajdziecie na tej płycie żadnych wyścigów w konkurencji kto zagra szybciej, głośniej albo ciekawiej. Nie znajdziecie też żadnej muzycznej awangardy. Nie przez przypadek nazwiska wszystkich członków zespołu na okładce są graficznie równie ważne. W odróżnieniu od poprzedniego zespołu Iyera ze Stephanem Crumpem na basie i Marcusem Gilmorem na bębnach, który był zbudowany według koncepcji fortepian plus sekcja, nowy odpowiedzialny za „Uneasy” jest triem z liderem, który daje nieco bardziej nośne nazwisko i kompozycje.” – pisze Rafał Garszczyński w jazzpress.pl.
Polskie rozdanie podczas jesiennego 24. Festiwalu Jazz Jantar będzie należeć do niezwykłego tria Shofar (Mikołaj Trzaska, Raphael Rogiński, Macio Moretti), Jerry & The Pelican System
i trio_io (Zofia Ilnicka, Łukasz Marciniak, Jakub Wosik), które zagra premierowy materiał. Pod szyldem Młodej Polski zagrają: Pietrzyk/Świątek/Waszkiewicz, JAH Trio i USO 9001. Ze swoim kwartetem w Święto Niepodległości wystąpi również wyśmienity trębacz Jerzy Małek, zaś w międzynarodowym składzie pojawi się Marek Pospieszalski z projektem XIXth/XXth c.
Przed polską publicznością zaprezentuje się wielce utalentowany niemiecki perkusista z polskimi korzeniami Max Andrzejewski w duecie z Johannesem Schleiermacherem jako Training i u boku wspomnianego Marka Pospieszalskiego.
Program dopełnia monachijski kolektyw Ark Noir wymykający się najbardziej typowym klasyfikacjom gatunkowym – łączący niemal klubową basową elektronikę z pędzącą improwizacją, doprawiając ambientową harmonią dźwięków oraz filmową aurą rodem z obrazów science-fiction.
Holenderska saksofonistka Tineke Postma przyjedzie z materiałem pochodzącym z ubiegłorocznego i bardzo dobrze ocenianego albumu „Freya” wydanego nakładem brytyjskiej wytwórni Edition Record. Dla niej i Ralpha Alessi, który zagra w jej kwartecie będzie to druga wizyta na Festiwalu. Ten koncert zamknie jesienną odsłonę 24. Festiwalu Jazz Jantar.
Festiwal Jazz Jantar jest realizowany ze środków Miasta Gdańska oraz dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Muzyka”, realizowanego przez Instytut Muzyki i Tańca, a także przy wsparciu GIWK, Grupy Żywiec, Firmy Ziaja i Toyota Carter Gdańsk. Nasza strona: jazzjantar.pl, aktualności i relacje z koncertów pisane przez dziennikarzy muzycznych publikujemy na Facebook.com/JazzJantar. Także w naszych mediach społecznościowych publikujemy fotorelacje z koncertów, które dokumentuje ekipa fotografów z kolektywu Testigo Documentary.